Η αυτοπεποίθηση είναι από τους πιο βασικούς άξονες στην ψυχολογία ενός ανθρώπου.
Επηρεάζει το πως σκεφτόμαστε, το τι νιώθουμε και το πως κινούμαστε δηλαδή επηρεάζει τη σκέψη μας, τα συναισθήματά μας και τη συμπεριφορά μας. Συνεπώς η δόμησή της, είναι αποτέλεσμα ατομικής προσπάθειας, ωστόσο σημαντική είναι και επιρροή που έχει το άτομο από τους «σημαντικούς άλλους», τα πρόσωπα αναφοράς, δηλαδή το οικογενειακό περιβάλλον.
Γονείς που έχουν προσπαθήσει να βάλουν σαφή και ξεκάθαρα όρια στα παιδιά, που έχουν αφουγκραστεί τις ανάγκες των παιδιών, που τα έχουν αφήσει ελεύθερα να εκφραστούν, βοηθούν τα παιδιά τους να αγαπήσουν τον εαυτό τους, να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στις δυνατότητές τους, καθώς και να αποκτήσουν εμπιστοσύνη και ως προς τους άλλους.
Γονείς που δυσκολεύονται να βάλουν όρια στα παιδιά τους ή είναι αυστηροί-τιμωρητικοί, ωθούν άθελά τους, τα παιδιά να αποκτήσουν ανησυχίες, ενδοιασμούς, αμφιβολίες, φοβίες, αλαζονική-υπεροπτική στάση.
Αλλά ας δούμε τα πράγματα από την αρχή…
Η αυτοεκτίμηση, είναι η αίσθηση που έχει κάποιος σε σχέση με την προσωπική του αξία. Συχνές ερωτήσεις που αναφέρονται στην αυτοεκτίμηση είναι «Αξίζω;», «Μου αρέσω ;» και φυσικά αναφέρονται στην τελική αποτίμηση της ζωής του ατόμου. Η αυτοπεποίθηση είναι το τι προβάλλουμε στους άλλους, στον έξω κόσμο. Συχνές ερωτήσεις που σχετίζονται με την αυτοπεποίθηση είναι «Τα καταφέρνω καλά εκεί;» «Είμαι καλός/καλή εκεί;», «Αισθάνομαι καλά εγώ, μπορώ καλύτερα;» και αναφέρεται σε διάφορους τομείς της ζωής του ατόμου (οικογένεια και ρόλοι, σχολείο, εργασία, ερωτική ζωή, εμφάνιση).
Υψηλή αυτοεκτίμηση δε συνεπάγεται και υψηλή αυτοπεποίθηση. Έτσι λοιπόν υπάρχουν άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση και υψηλή αυτοπεποίθηση, άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση και χαμηλή αυτοπεποίθηση, άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση και υψηλή αυτοπεποίθηση αλλά και το αντίστροφο.
Πολύ συχνά, ο πυρήνας των δυσκολιών ενός ατόμου, κρύβεται στην παιδική ηλικία, στα καθοριστικά βιώματα που έχει ένα παιδί. Έλλειψη στοργής, ζεστασιάς, αγάπης, αποδοχής, στην παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικές διαταραχές στην εφηβική και ενήλικη ζωή. Σημαντικό όμως ρόλο παίζουν και οι σκέψεις μας, οι «γνωσίες» μας σύμφωνα με τη γνωσιακή ψυχοθεραπεία, σε σχέση με τον εαυτό μας, τον κόσμο και το μέλλον μας. Συγκεκριμένα ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα και το πως τα ερμηνεύουμε, καθορίζει το τι συναίσθημα έχουμε και το πως συμπεριφερόμαστε τελικά.
Ο τρόπος που ερμηνεύουμε τα γεγονότα, δημιουργεί και το αντίστοιχο συναισθηματικό υπόβαθρο.
Ανεξαρτήτου ηλικίας, άτομα που υιοθετούν μια θετική στάση ζωής και είναι κατάλληλα προετοιμασμένα για να αντιμετωπίσουν μελλοντικές δυσκολίες της ζωής, είναι πολύ πιο πιθανό να τις βιώσουν ως προκλήσεις παρά ως απειλή.
Αποδεχτείτε και αγαπήστε τον εαυτό σας.
Μάθετε τα παιδιά σας να κάνουν το ίδιο.
Εστιάστε στο εδώ και τώρα και βάλτε μικρούς, εφικτούς στόχους για το άμεσο μέλλον.
Αποφύγετε τα μακροχρόνια σχέδια που φέρνουν μόνο ματαιώσεις και απογοητεύσεις.
Αποδεσμευτείτε από τα «Πρέπει».
Εστιάστε στο «Είμαι».
Αφιερώστε ποιοτικό χρόνο για χαλάρωση και ψυχαγωγία και για τον εαυτό σας και με τα παιδιά σας.
Σταματήστε να συγκρίνετε τον εαυτό σας και τα παιδιά σας.
Απομακρυνθείτε από «τοξικές» καταστάσεις και ανθρώπους που σας οδηγούν εκεί.
Εκπαιδευτείτε στο θετικό εσωτερικό μονόλογο και στην ενσυνειδητότητα.
«Change the way you see things and the things you see will change».
Φωτεινή Κοντού,
Παιδοψυχολόγος Μάγια – Μπίλλυ
Msc, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, ειδίκευση στη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία