Για κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή στη ζωή μας περνάμε μια περίοδο προετοιμασίας και προσαρμογής. Μια ιδιαίτερα μεγάλη αλλαγή λοιπόν είναι η πρόσθεση ενός ακόμα μέλους στην οικογένεια. Πριν ακόμα και από τη γέννηση του παιδιού όλη η οικογένεια προετοιμάζετε σωματικά, ψυχολογικά αλλά και πρακτικά για την άφιξη του.

Μητέρα:
Οι γονείς απο κοινού προετοιμάζονται ψυχολογικά και πρακτικά να υποδεχθούν το νέο μέλος της οικογένειας τους.
Η μητέρα βιώνει τη μεγαλύτερη ίσως αλλαγή από την εγκυμοσύνη εως και την άφιξη του βρέφους. Η μητέρα αποτελεί τον βασικό φροντιστή του παιδιού και η σχέση τους αδιαμφισβήτητα είναι πολυσήμαντη και πολυδιάσταση. Σε αυτή την ευάλωτη και γεμάτη συναισθήματα κατάσταση η μητέρα δοκιμάζεται και καλείται να ανταπεξέλθει στις δύσκολες συνθήκες που θα έρθουν.
Η φύση έχει φροντίσει ο χώρος δημιουργίας της νέας ζωής να είναι φροντιστικός, ασφαλής και άνετος. Την εννιάμηνη προετοιμασία ακολουθεί ένα δύσκολο διάστημα όπου και το παιδί είναι παρόν και απαιτεί την ικανοποίηση όλων του των αναγκών από τους τροφούς και τους φροντιστές του. Είναι μια αυτιστική φάση αυτή στην αρχή της ζωής του παιδιού όπου η μητέρα συχνά έχει την αίσθηση ότι είναι “αυτοκόλλητοι”.
Αν υπάρχει και άλλο παιδί στην οικογένεια συχνά αισθάνεται ότι μπορεί να το παραμελεί λόγω των αναγκών του μωρού της που καλείται να καλύψει με αποτέλεσμα να αισθανθεί ενοχές. Κάθε στιγμή μπορεί να πιέζεται και να έρχεται μπροστά σε μια δέσμευση που όμοια της δεν υπάρχει.
Πέρα λοιπόν από την απέραντη χαρά της άφιξης της νέας ζωής υπάρχει και η δυσκολία της εικοσιτετράωρης συνεχούς φροντίδας αυτής που επί τω πλείστον για τους πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού, ιδιαίτερα η μητέρα, χρειάζεται να προσφέρει.

Πατέρας:
Ο πατέρας διαθέτει ένα ρόλο εξαιρετικά σημαντικό στην οικογένεια. Είναι ο νόμος και η τάξη αυτής. Σε μια ευάλωτη στιγμή της οικογένειας όπου όλα αλλάζουν, ο πατέρας χρειάζεται να είναι σταθερός. Να μένει πιστός στο πρόγραμμα της οικογένειας, να θέτει τους κανόνες και τα όρια, και να φροντίζει όλα τα μέλη να τα τηρούν και να τα βιώνουν.
Ο πατέρας μαθαίνει τον ρόλο του επι τόπου όπως και η μητέρα. Προσαρμόζει τη συμπεριφορά του, τους ρυθμούς του σε αυτές του μωρού και μαθαίνει για την ικανότητα του να ανταποκρίνεται και να φροντίζει. Οι συμπεριφορές που το μωρό κρατάει γι αυτόν και του τις απευθύνει αποκλειστικά τον κάνουν να νιώθει σημαντικός και τον επιβεβαιώνουν στον ρόλο του. Ένας φροντιστικός πατέρας διαμορφώνεται περνώντας περίπου από τα ίδια στάδια με τη μητέρα. Και οι δυο γονείς μαθαίνουν για τον εαυτό τους, ως πρόσωπα φροντίδας καθώς ανταποκρίνονται στα μη λεκτικά σήματα του βρέφους και αλληλεπιδρούν μαζί του.
Σύμφωνα με τον Καρλ Γιουνγκ το προστατευτικό σύστημα των γονέων μπορεί να παρομοιαστεί με μια φωλιά πουλιών. Tο έξω στρώμα της φωλιάς είναι σκληρό, συμπαγές, δομημένο με σκληρα υλικά που επιτρέπει στη φωλιά να αντέχει σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, να είναι στερεή και ασφαλής. Αυτό είναι το πατρικό πλαίσιο. Το εσωτερικό στρώμα είναι πιο μαλακό φτιαγμένο από πούπουλα και άλλα μαλακά υλικά. Αυτό είναι το μητρικό πλαίσιο. Η μητέρα γεμάτη συναίσθημα φροντίζει για την αγάπη και ο πατέρας για την ασφάλεια.

Παιδια:
Για παιδιά της οικογένειας ένα νέο αδερφάκι είναι τόσο επιθυμητό όσο και ανεπιθύμητο. Το παιδί μπορεί να σκέφτεται ότι δεν θα είναι πια μόνο του, ότι η αγάπη θα μοιραστεί, ότι δεν είναι αρκετό στους γονείς και ότι μπορεί και να έκανε κάτι λάθος και χρειάζονται και δεύτερο παιδί, μπορεί δηλαδή να ζηλέψει και από την άλλη μπορεί να σκεφτεί ότι θα προστεθεί ένας σύμμαχος του στην οικογένεια, μπορεί να παίζει διάφορα παιχνίδια με το νέο του αδερφάκι, θα έχει έναν καλό φίλο και θα υπάρχει η αγάπη και η φροντίδα του μεγάλου αδερφού.
Το παιδί δεν θα εκφραστεί εύκολα ωστόσο. Σε κάθε περίπτωση προετοιμάζουμε το παιδί όπως προετοιμαζόμαστε όλοι για το γεγονός.
– ανακοινώστε στο παιδί την εγκυμοσύνη σας όταν έχετε επιβεβαιώσει ότι όλα πηγαίνουν καλά.
– θα βοηθήσει να του απαντήσετε στις απορίες που θα έχει
– προετοιμάστε το για τις αλλαγές που θα γίνουν
– επικοινωνήστε και εξηγήσετε τις ανάγκες που το μωρό θα έχει
– αν θέλει και το ίδιο μπορείτε να ετοιμάσετε μαζί το χώρο του μωρού
– είναι απαραίτητο να του δώσετε και να συνεχίσετε να του δίνετε αγάπη και φροντίδα. Μην ξεχνάτε ότι το να είναι ο μεγάλος αδερφός δεν του είναι αυτονόητο ως προς το τι χρειάζεται να κάνει και ούτε είναι κάτι που το ίδιο επέλεξε. Προσπαθήστε να θυμάστε πάντοτε την ηλικία του και να πράττεται ανάλογα.

Για κάθε αλλαγή όλη η οικογένεια τραντάζεται και κλονίζεται, πόσο μάλλον αν αυτή αλλάζει τη δομή της! Προετοιμαστείτε να υποδεχτείτε το νέο σας μέλος οπλισμένοι με όλη σας την υπομονη, την επιμονή και την αγάπη.

Ραμαντάνη Κατερίνα
Ψυχολόγος
Εικαστική Ψυχοθεραπεύτρια

–